Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından da desteklenen Sıfır Atık projesinin temel amacı; kaynakların verimli kullanılması, atık oluşumunun olabildiğince engellenmesi ya da minimuma düşürülmesi, israfın önüne geçilmesi, oluşan atıkların kaynaklarına göre ayrı ayrı toplanması ve bu atıkların geri dönüşüm ile enerji kaynağı haline getirilmesi ve dolayısıyla çevreye zarar verecek bir durumun engellenmesidir. Özetle sıfır atık, evimizden çıkardığımız çöpün büyük oranda azaltılmasıdır.
Meydana gelen atıkların geri dönüşüm sürecine girmeden yok edilmesi, doğal kaynakların olması gerekenden hızlı bir şekilde tüketilmesine ve gelecek yıllara yönelik ciddi çevre ve kaynak sorunlarının ortaya çıkmasına işaret ediyor. Bu sebeple var olan doğal kaynakların verimli ve planlı bir şekilde kullanılması ve oluşan atıkların geri kazandırılarak üretime tekrar dahil olması büyük önem taşıyor. Gelecek nesillere daha temiz ve kaynakların israf edilmediği bir gelecek bırakmak için bireysel bazda davranış haline getirilecek birkaç önlem de son yıllarda dünya çağında yaygınlaşıyor.
Sıfır atık projesinin hayata geçirilmesiyle;
-Verimliliğin artması,
-Geri dönüşüm sayesinde üretim maliyetlerinin azalması,
-Doğal kaynakların tükenmesi sorununun önüne geçilmesi,
-Çevre koruma bilincinin oluşturulması, gelecek kuşaklara aktarılması ve rutin bir davranış haline gelmesi,
-Hava kirliliğinin belirli bir düzeyde önüne geçilmesi gibi pek çok kazanımın gerçekleşmesi bekleniyor.
Sıfır atık projesini bir yaşam biçimi olarak benimseyip bu bilinci geliştirmek için evimizde ve genel olarak günlük yaşantımızda uygulayacağımız birtakım davranış kalıpları mevcut. Bunların en başta geleni ise tek kullanımlık (plastik/karton kağıt, tabak, çatal-bıçak vb.) ürünlerin kullanımından kaçınmak. Örnek vermek gerekirse; dışarıda kahve veya çay içmek istediğinizde evinizden kendi termosunuzu götürürseniz plastik veya karton bardak kullanmadığınız için atık oluşumunu önleyebilirsiniz.
Alışverişe gittiğiniz zaman marketlerdeki plastik torbaları kullanmak yerine dönüşümlü olarak sürekli kullanabileceğiniz file ya da bez çantaları tercih edebilirsiniz.
Kişisel bakım ve hijyen konusunda ise kağıt peçete ve mendil yerine bez kullanarak da atık oluşumunun önüne geçebilirsiniz. Şampuan, deodorant, deterjan gibi bakım ve temizlik ürünlerini evde doğal malzemelerle kendiniz yapabilirsiniz.
Faturalar, kredi kartı ekstreleri gibi kağıt israfı materyalleri mail yoluyla alabilir, defter, kalem gibi kırtasiye ürünlerinde ise geri dönüştürülmüş materyallerden üretilenleri tercih edebilirsiniz. Bütün bu küçük önlemlerle doğayı korumak ve sıfır atık sağlamak için bir adım atabilirsiniz.
Sıfır Atık ve Minimalizm Seminer ve Eğitimleri için bizimle geçebilirsiniz.
Sıfır Atık ve Minimalizm hakkında online seminer için ...
EKMEK-GIDA İSRAFI ve TASARRUFU
En fazla gıda israfının görüldüğü yerler, yemek haneli okul, yurt ve iş yerleri, otel, lokanta, hastanelerdir. Ekmek ve gıda israfını en aza indirebilmek için aşağıdaki öneriler yapılabilir.
-
Üretim talebe göre planlanmalı
-
Küçük gramajlarda üretim ve ekmek dilimlenmeli
-
Toplu yemek tüketim yerlerinde ekmeğin dilimlenmiş olarak verilmeli
-
Self servis tezgâhlarında ekmeğin baş tarafta değil, yemeklerden sonra yer almalı
-
Satılamayan ve evdeki bekleyen ekmeklerin galeta unu vb. ürüne dönüştürülmeli
-
İhtiyaçtan fazla gıda alınmamalı
-
Ekmek, ihtiyaca göre kesilmeli, meyve sebzeler ihtiyaca göre soyulmalı
-
Gıdalar ulaşım ve satış yerlerinde uygun koşullarda saklanmalı
SU İSRAFI ve TASARRUFU
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Su Gününde yayımladığı raporunda iklim değişikliği, giderek artan kuraklıklar ve dünyanın birçok yerinde yaşanan çatışmalar nedeniyle güvenli su kaynaklarının hızla tükenmesinin çocuklar üzerindeki etkilerine dikkati çekti. Rapora göre, her geçen yıl suya olan talep arttığı ancak güvenli su kaynaklarının azaldığı dünyada 36 ülke "son derece ciddi su sıkıntısı" yaşıyor. Dünyada her gün 5 yaş altı 800'den fazla çocuk temiz su ve hijyene erişimi olmadığı için ishalden hayatını kaybediyor.
Dünyanın ¾’ü sularla kaplı olmasına rağmen yalnız %3’ü kullanma suyudur ve o da hızla tüketilerek ve kirletilerek dünyamızda kuraklığa davetiye çıkarılmaktadır. Ülkemizin üç yanı denizlerle çevrili, gür nehirleri ve gölleri olsa da kullanılabilir su miktarı bakımından fakir ülkeler arasında yer almaktadır. Doğal Hayatı Koruma Vakfı, önümüzdeki yıllarda su sıkıntısı çeken bir ülkeler listesine geleceğimizi söylemektedir. Sanayileşme, nüfus artışı, suyun kirlenmesi ve sorumsuz tüketilmesi nedeniyle her zamankinden daha fazla suya ihtiyacımız vardır ancak su kaynaklarımız hızla azalmaktadır. Yaşam demek olan su, her türlü maden ve petrolden değerlidir o yüzden de israf edilmemesi gerekir. İsrafla kullanılan suyun tükenmesi gelecek nesillere çatlamış tarım topraklar, ağaçsız bir miras bırakmak demektir. Ayrıca petrol savaşları yerini su savaşlarına bırakacak hale gelmektedir. Su israfını en aza indirebilmek için aşağıdaki öneriler yapılabilir:
-
Musluk ve sifonlar su kaçırmamalı
-
Sifon ve musluklar su kaçırıyorsa tamir edilmeli. (Yıllık faturaya yansıması 1000 TL’yi geçer)
-
Sifon boş yere çekilmemeli, küçük bölümüne basılmalı
-
Rezervuarların içine dolu su şişesi konularak hacmi küçültülebilir
-
Dökülecek sular sifon için bir kovada bekletilebilir
-
Meyve-sebze yıkarken leğen içinde yıkanabilir.
-
Sebze ve meyve yıkadığınız suyla paspas temizliği yapılabilir
-
Duş-banyo suyu ısınırken boşa akıtılmamalı, soğuk suyu kovaya doldurun. Bu suyu sonra sifon ve çiçek sulama için kullanabilirsiniz.
-
Banyo yerine duş tercih edilmeli
-
Çamaşır ve bulaşık makinelerini tam doldurmadan çalıştırmamalı ve kısa programlar tercih edilmeli
-
Bulaşıklar kuruyarak sertleşmesin. Fazla yağını kullanılmış peçetelerle silebilirsiniz.
-
Tıraş olurken, dişleri fırçalarken musluk açık bırakılmamalı
-
Temizlikte doğal esaslı sabun kullanılmalı ki cilde ve doğaya zarar vermesin
-
Aşırı dezenfektan kullanılmama ki durulama suyu çok kullanılmasın, cilde-doğaya zararı olmasın
-
Otomobil hortumla yıkanmamalı, süngerle silinmeli
-
Bahçe hortumla sulanmamalı, az suyla geniş fışkıran fıskiyeler kullanılmalı
-
Bahçeye çok su isteyen çim yerine başka bitki dikilmeli
-
Çim sulanacaksa gece vakitleri tercih edilmeli
-
Çamaşır suyunu olabildiğince az kullanılmalı, atığı toprağa ve su kaynaklarına dökülmemeli
-
Yağmur suyunu depolayıp kullanabilirsiniz.
ENERJİ İSRAFI ve TASARRUFU
Enerji, her anlamda iş yapabilme gücüne denir. Yaşamın sürdürülmesini sağlayan enerjinin gereksiz yere harcamaya enerji israfı denir. Bunun başında da elektrik gelir. Günlük yaşantımızda kullandığımız başlıca enerji kaynakları; elektrik, su, doğal gaz ve diğer petrol türevleridir. Bu enerji kaynaklarının akılcı, tasarruflu ve verimli kullanılması bilincin yaygınlaşması için her yıl ocak ayının 2. Haftası "Enerji Tasarrufu Haftası" olarak kutlanır.
Enerji tasarrufu, ekonomik ve stratejik nedenlerle çok önem kazanmıştır. AB ülkelerinde toplam tüketilen enerjinin %40’ı binalarda tüketilmektedir, ancak bunun yaklaşık yarısı duvarlardan geçen ısı yoluyla israf sonucu gerçekleşmektedir.