Gezegenlerin ve aylarının oluşumu, evrimi ve sürdürülebilirlikleri hakkında bilgi sağlayarak evrenin genel kimyasını anlamamıza katkıda bulunan bu bölüm aynı zamanda, Dünya dışında yaşam arayışlarına da ışık tutabilir. Her gezegen, kendi benzersiz kimyasal özelliklere sahiptir. Gezegen yüzeylerinin kimyasal bileşimi ve mineralojisi, gezegenlerin evrim süreçleri ve jeolojik özelliklerini anlamamıza yardımcı olur. Astrofizik, gökbilim ve jeoloji gibi disiplinlerle birleşerek, evrende bulunan farklı gök cisimlerinin mineralojik yapısını ve bu yapının evrimsel süreçlerini anlamaya çalışır. Bu, kraterler, dağlar, vadiler gibi yüzey özelliklerini içerir. Bu disiplin, gök cisimlerinin iç yapısını ve evrimini anlamak, gezegenler arası farklılıkları keşfetmek ve güneş sistemi dışındaki diğer yıldız sistemlerindeki gezegenlerin mineralojik özelliklerini anlamak için kullanılır.
Teknik Bilgiler:
Merkür, Güneş'e olan ortalama uzaklığı yaklaşık 58 milyon kilometre (36 milyon mil) olan bir gezegendir. Güneş etrafındaki yörüngesi, diğer gezegenlere kıyasla oldukça eliptiktir.
Çapı yaklaşık 4,880 kilometre (3,032 mil) olup, bu da onu Güneş Sistemi'ndeki en küçük beşinci gezegen yapar. Kütle açısından da diğer gezegenlere kıyasla küçüktür.
Yüzeyi oldukça kayalık ve çeşitli kraterlerle kaplıdır. Yüzey sıcaklıkları oldukça değişken olup, günün bir tarafında çok yüksek, diğer tarafında çok düşük olabilir.
Merkür, kendi ekseni etrafında dönerken aynı zamanda Güneş çevresinde döner. Bu, Merkür'ün her iki yüzeyinin de farklı sıcaklıklarda olmasına neden olan bir "3:2 rezonansı" oluşturur.
Merkür, çok ince bir atmosfere sahiptir ve bu atmosfer genellikle izole atomlar ve toz parçacıkları içerir. Güneş rüzgarının etkisi nedeniyle atmosferi sürekli olarak soyulur.
Kimyasal Bilgiler:
Merkür'ün kimyasal bileşimi genellikle yüzey malzemesiyle ilişkilidir. Bu malzeme, kayaçlardan ve metalik minerallerden oluşur. Yüzeydeki ana elementler arasında silikon, oksijen, alüminyum, demir ve kükürt yer alır.
Merkür'ün büyük bir demir-nikel çekirdeğe sahip olduğuna inanılmaktadır. Bu metalik çekirdek, gezegenin kendi ekseni etrafında yavaş dönmesinin nedenidir.
Merkür, beklenenden daha güçlü bir manyetik alana sahiptir. Bu manyetik alan, büyük olasılıkla gezegenin sıvı demir çekirdeğinin dönüşüyle ilişkilidir.
Teknik Bilgiler:
Venüs, Güneş'e ortalama uzaklığı yaklaşık 108 milyon kilometre (67 milyon mil) olan ikinci gezegendir. Yörüngesi dünyanın yörüngesiyle benzerdir.
Venüs'ün çapı yaklaşık 12,104 kilometre (7,521 mil) olup, Dünya ile neredeyse aynı büyüklüktedir. Kütle açısından da oldukça benzerdir.
Venüs'ün atmosferi kalın bir karbon dioksit tabakasından oluşur ve yüzey basıncı Dünya'nınkinden çok daha yüksektir. Ayrıca, atmosferinde sülfürik asit bulutları da içerir.
Yüzey sıcaklıkları genellikle 465 C derece (869 F) civarındadır, bu da onu Güneş Sistemi'ndeki en sıcak gezegen yapar.
Venüs'ün kendi ekseni etrafındaki dönüşü, diğer gezegenlere kıyasla oldukça yavaştır ve yaklaşık 243 Dünya günü sürer. Ancak, gün uzunluğu yani Güneş etrafındaki bir dönüşü, yörüngesi etrafında dönüşüyle senkronize olduğu için sadece 117 Dünya günüdür.
Kimyasal Bilgiler:
Venüs'ün atmosferi çoğunlukla karbon dioksit (%96.5) ve azot (%3.5) içerir. Diğer gazlar arasında su buharı, ksenon ve karbon monoksit bulunur.
Venüs'ün yüzeyi volkanik aktivite ile şekillenmiştir. Bu aktivite sonucu oluşan lav akıntıları, dağlar ve çeşitli görülmektedir.
Venüs'ün atmosferinde yoğun sülfürik asit bulutları vardır.
Venüs'ün düşük manyetik alanı, Dünya'nın manyetik alanıyla karşılaştırıldığında zayıftır.
Venüs, yüzeyindeki volkanik aktivite nedeniyle gençleşmiş görünüme sahiptir.
Teknik Bilgiler:
Mars, Güneş'e ortalama uzaklığı yaklaşık 227 milyon kilometre (141 milyon mil) olan dördüncü gezegendir. Yörüngesi, Dünya'nın yörüngesiyle benzerdir.
Mars'ın çapı yaklaşık 6,779 kilometre (4,212 mil) olup, Dünya'nın çapının yaklaşık yarısı kadardır.
Mars'ın yüzeyi, düzensiz dağlar, vadiler, kraterler ve geniş kumullar gibi çeşitli özelliklere sahiptir.
Mars'ın atmosferi, Dünya'ya kıyasla çok daha incedir ve genellikle karbon dioksit içerir.
Gündüz sıcaklıkları genellikle 0 ila 20 santigrat derece (32 ila 68 Fahrenheit) , gece sıcaklıkları sıfırın altında olabilir.
Kimyasal Bilgiler:
Mars'ın atmosferi çoğunlukla karbon dioksit (%95) içerir.
Mars'ın yüzeyi, demir oksitlerin (pas) neden olduğu kırmızımsı bir renge sahiptir. Ayrıca, yüzeyde silikat mineralleri, kil mineralleri ve bazalt benzeri kayaçlar bulunur.
Mars'ta su varlığı, yüzeyde donmuş su ve zaman zaman sıvı suyun izleri ile belirlenmiştir.
Mars'ın günümüzde düşük bir manyetik alanı vardır. Bu durum, geçmişte daha güçlü bir manyetik alanın var olduğunu düşündürmektedir.
Teknik Bilgiler:
Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegendir ve çapı yaklaşık 139,820 kilometre (86,881 mil) kadardır.
Geniş bir gaz devi olarak, atmosferi yoğun hidrojen ve helyum içerir.
Güçlü bir manyetik alana sahiptir ve bu alanda radyo dalgalarını üreten şiddetli manyetosfer olaylarına neden olabilir.
Kimyasal Bilgiler:
Jüpiter'in atmosferinin büyük bir kısmı hidrojen (%75) ve helyum (%24) içerir.
Jüpiter atmosferi, metan (CH4) ve amonyak (NH3) gibi iz elementleri içerir.
Jüpiter atmosferinde su buharı (H2O) da bulunabilir.
Jüpiter'in manyetik alanı, gezegenin çevresinde energetik parçacıkların tuzaklanmasına neden olur.
Teknik Bilgiler:
Satürn, çapı yaklaşık 116,460 kilometre (72,366 mil) olan ve yüzeyi bir gaz devi olan bir gezegendir.
Satürn'ün halka sistemi, buz parçacıkları, taşlar ve diğer küçük malzemelerden oluşur.
Satürn'ün atmosferi, hidrojen ve helyum gibi hafif gazlardan oluşur.
Satürn, güçlü bir manyetik alana sahiptir.
Kimyasal Bilgiler:
Satürn'ün atmosferi, büyük ölçüde hidrojen (%96) ve helyum (%3) içerir.
Satürn atmosferinde metan (CH4) ve etilen (C2H4) gibi organik bileşenler de bulunur.
Satürn'ün atmosferinde amonyak (NH3) ve su buharı (H2O) da bulunabilir.
Satürn'ün manyetik alanı, gezegenin çevresinde energetik parçacıkların tuzaklanmasına neden olur.
Satürn'ün halkaları, buz, toz ve küçük kaya parçacıklarından oluşur. Bu malzemelerin bileşimi, halkaların farklı renk ve yansıma özelliklerine neden olur.
Teknik Bilgiler:
Uranüs, çapı yaklaşık 50,724 kilometre (31,518 mil) olan ve Dünya'dan farklı olarak eğik bir yörüngeye sahip olan bir gaz devi gezegendir. Eğik yörüngesi, diğer gezegenlerden farklı bir hareket yolu izlemesine neden olur.
Uranüs'ün atmosferi, hidrojen, helyum ve metan gibi gazlardan oluşur. Mavi renkli bulutlar ve hızlı rüzgarlar içerir.
Uranüs, güçlü bir manyetik alana sahiptir.
Kimyasal Bilgiler:
Uranüs'ün atmosferi, çoğunlukla hidrojen (%83) ve helyum (%15) içerir.
Uranüs atmosferinde metan (CH4) ve amonyak (NH3) gibi gazlar da bulunur.
Teknik Bilgiler:
Çapı yaklaşık 49,244 kilometre (30,598 mil) olan ve Dünya'nın kütlesinin 17 katına denk gelen bir gaz devi gezegendir.
Neptün'ün mavi renkli atmosferi, muhtemelen metan gazının varlığından kaynaklanır.
Neptün, oldukça güçlü bir manyetik alana sahiptir.
Neptün'ün halka sistemi oldukça zayıftır ve gözlemlenmesi zor bir şekildedir.
Kimyasal Bilgiler:
Neptün'ün atmosferi, büyük ölçüde hidrojen (%80) ve helyum (%19) içerir.
Neptün atmosferinde metan (CH4) ve etilen (C2H4) gibi organik bileşenler bulunur.
Plüton, 2006'da Uluslararası Astronomi Birliği tarafından gezegen tanımının değiştirilmesiyle bir cüce gezegen olarak sınıflandırıldı.
Teknik Bilgiler:
Plüton, çapı yaklaşık 2,377 kilometre (1,477 mil) olan küçük bir cüce gezegendir.
Yörüngesi, Neptün'ün yörüngesini kesen bir yörüngede bulunur.
Plüton, 1930 yılında Amerikalı astronom Clyde Tombaugh tarafından keşfedildi.
Kimyasal Bilgiler:
Plüton'un yüzeyi, buzlu ve kaya malzemelerinden oluşur. Yüzeyinde buzlu nitrojen, metan ve karbonmonoksit gibi maddeler bulunur.
Plüton'un yüzeyi kahverengi ve kırmızı tonlarda görünür.
Plüton'un yörüngesi, Kuiper Kuşağı olarak bilinen buzlu cisimlerin yoğun olduğu bir bölgeye yakındır.